تصویرشناسی فرهنگی ایرانیان در آیینۀ سفرنامه پولاک

نویسندگان

  • تورج زینی‌وند دانشیار، زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
  • پروین امیری کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده مقاله:

تصویرشناسی، تلاشی است برای شناخت دقیق و بهتر قضاوت دیگران دربارۀ خود و نیز کنار زدن لایه‌هایی از متن و فهم واقعیت‌ها یا تحریف‌ها، دیگر‌سازی‌ها، و دریافت‌های خاصی که درک اثر ادبی را به‌عنوان جلوه‌گاه اندیشه‌‌ها و برداشت‌های ذهنی نویسنده برای مخاطب ممکن می‌سازد. هدف این مقاله، تبیین تاریخی‌ـ‌فرهنگی تصویر‌هایی است که ادوارد ‌پولاک، سفرنامه‌نویس آلمانی، از سبک زندگی، اوضاع معیشتی، آداب‌و‌رسوم، سنت‌ها، عادت‌ها و هنجارهای اجتماعی ایرانیان دوران قاجار ترسیم کرده است. این مقاله مبتنی‌بر «خوانش متن در پرتو رویکرد تصویرشناسی» به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی است. پژوهش حاضر، ابتدا خوانش خود را بر روایت پولاک در دو سطح کلی و به‌صورت نگاه مثبت و نگاه منفی مطرح کرده است، سپس مصداق‌های تصویر‌های متن با نگاه مثبت را در قالب همسان‌انگاری و تحسین‌گری «من»‌ از جغرافیای «غرب» به فرهنگ «دیگری» (ایران) در «شرق»، بررسی کرده است. و در سطح دوم، با درنظر گرفتن نگاه منفی وی که مبتنی است بر الگوی رایج شرق‌شناسی در ابعاد تضاد و تقابل‌های شناخت‌شناسانۀ میان دو هویت «من» و «دیگری» با توجه به موقعیت «غرب» و «شرق» در ابعاد کلیشه‌پردازی و تعمیم‌سازی، بزرگ‌نمایی تقابل‌ها، و تحقیر و توهین، به خوانش تصاویر پرداخته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه الگوهای فرهنگی ایرانیان به استناد سفرنامه نویسان غیرانگلیسی سده 19 م/13 ق

بنا به تعریف جامعه شناسی، فرهنگ، مجموعه ی پیچیده ای است، که شامل علوم و دانش ها، اعتقادات، هنرها، افکار و عقاید، صنایع، تکنیک، اخلاق، قوانین و مقررات، سخن، عادات و رسوم و رفتار و ضوابطی است که انسان، آن را از جامعه فرا می گیرد و در قبال آن تعهداتی به عهده دارد. اجزای این مجموعه، به هم پیوسته است و بین آن ها انتظام خاصی وجود دارد، این انتظام که در همه مجموعه فرهنگ منعکس می شود را «الگو فرهنگی» م...

بررسی مقایسه ای بازتاب فرهنگ و رسوم ایرانیان عهد صفوی در سفرنامه های شاردن و تاورنیه

قلمرو ایران، همواره قلمرو فرهنگی بوده است و تمدن و زبان، مرزهای آن را مشخص کرده است. مسأله بنیادین این مقاله آن است که سفرنامه نویسان بزرگی چون شاردن و تاورنیه از چه دیدگاه هایی به آداب و رسوم و فرهنگ مردم ایران و دربارش در عهد صفویه نگریسته اند و چه تفاوت‌ها و شباهت هایی در نحوه نگاه آن‌ها وجود داشته است؟      نوشته حاضر علاوه بر پاسخ به پرسش های مذکور در پی آن است از لابلای سطور آثار آنان به...

متن کامل

بررسی واکنش‌های ایرانیان به عناصر فرهنگی غرب

واکنش‌ها به اختراعات و ابداعات جدید و تحولات حاصل از انقلاب صنعتی، در جوامع سنتی غیر غربی با خود جوامع غربی متفاوت بود؛ در جوامع غربی تحولات خودجوش بود، اما در جوامع سنتی غیر غربی، دگرگونی‌ها در اثر نفوذ فرهنگیِ غرب رخ داد. در این جوامع ضمن پذیرش بعضی عناصر فرهنگی غرب، در برابر بعضی عناصر واکنش‌های منفی نشان داده شد که دگرگونی‌های اجتماعی را با مشکلاتی روبه‌رو کرد و روند توسعه را به شکلی متفاوت‌...

متن کامل

تحلیل گفتمان ادبیات پژوهشی هویت فرهنگی ایرانیان

هدف از پژوهش حاضر بررسی هویت فرهنگی و بحرانی برساختن آن در ادبیات پژوهشی ایران است. بدین منظور با مرور متون پژوهشی چاپ شده در نشریات داخلی به واکاوی چفت و بست‌های گفتمانی حاکم بر آنها در بحرانی برساختن مفهوم هویت فرهنگی ایرانیان می‌پردازیم. بدین منظور با مروری بر نسبت هویت فرهنگی با امپریالیسم فرهنگی و جهانی شدن به بررسی انسجام کلی، گره‌گاه‌ها، چشم‌انداز‌های متن، عناصر مثبت و منفی مطرح شده در م...

متن کامل

تحلیل سفرنامه های ایرانیان دوره ی قاجار از کرمانشاه(با رویکرد پسااستعماری)

«ادوار سعید» در اثر مهم «شرق­شناسی»، آنچه را غرب به عنوان «شرق» معرفی کرده است فضایی ساخته و پرداخته می‌داند که ارتباط چندانی به واقعیتِ شرق ندارد. هدف از برساختن شرق ایجاد تمایز میان شرق و غرب است و بیشتر برای غرب مصرف دارد تا شرق. اما «ادوارد سعید» در انتهای کتابش به این موضوع اشاره می­کند که شرقی نیز در نهایت برتری غرب را می‌پذیرد و به آن گردن می­نهد. در این پژوهش به آثار شرق­شناسانی که به دن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 4

صفحات  23- 39

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023